Ezinge

Ezinge behoort tegenwoordig tot de gemeente Winsum, Groningen. Tot 1990 was het de hoofdplaats van de gelijknamige gemeente. Het dorp Ezinge had op 1 januari 2012 875 inwoners[1]. De bevolking van het dorp daalt gestaag, 10 jaar eerder (2002) was het inwonertal 910[2]. De voormalige gemeente Ezinge had in 2012 1.650 inwoners waarvan er 305 in Feerwerd en 470 in Garnwerd woonden.

Het dorp heeft een beschermd dorpsgezicht met een kerk uit begin 13e eeuw. Deze kerk met losstaande toren staat op de rand van de afgegraven wierde.

Ezinge telt sinds 2006 1 basisschool, samenwerkingsschool Op Wier, waarin de voormalige openbare basisschool De Klief en de christelijke basisschool De Springplank zijn opgegaan. Verder heeft het dorp voorzieningen als een dorpshuis, huisarts, tandarts en winkels zoals een bakkerij en een supermarkt.

Ezinge is vooral bekend vanwege de opgravingen die archeoloog Albert van Giffen hier in de jaren '20 en begin jaren '30 van de twintigste eeuw heeft gehouden. Er zijn hierbij de resten van 85 boerderijen en 60 bijgebouwen gevonden uit de periode van 600 v. Chr tot de 5e eeuw na Chr. Bijzonder is de vondst van de gouden zwaardknop van Ezinge uit de 7e eeuw, die vergelijkbaar is met die uit het koningsgraf van Sutton Hoo, Engeland.[3] Tegelijk met deze opgraving werd ook het grafveld van De Bouwerd ten zuiden van Ezinge blootgelegd, waarin meerdere paardengraven werden gevondenEzinge is het hoofddorp van het voormalige schiereiland Middag. In de achtste eeuw na Chr. ontstond de Lauwerszee door zware zee-inbraken. Sindsdien was Middag een schiereiland in de monding van de rivier de Hunze (tegenwoordig Reitdiep geheten). Middag is een verbastering van Mid-oog waarin oog dezelfde betekenis heeft als in Schiermonnikoog en Lauwersoog, namelijk eiland. Samen met een ander eiland in de monding van de Hunze, het Humsterland (hoofdplaats Oldehove) vormt Middag het Nationaal Landschap Middag-Humsterland.